
Agregat prądotwórczy ma za zadanie produkować prąd w warunkach, gdy nie możemy podłączyć urządzeń do zasilania z sieci energetycznej. Jest to doskonała alternatywa do stworzenia zasilania prądu na budowie domu, gdzie często nie ma przyłącza energetycznego. Dzięki wykorzystaniu agregatu możemy prowadzić budowę, zasilając nim najpotrzebniejsze narzędzia budowlane takie jak: betoniarka, wiertarka, szlifierka kątowa itp. Bardzo często zapewnienie źródła prądu leży po stronie inwestora, dlatego przed rozpoczęciem budowy domu, warto zapytać się firmy budowlanej, czy posiadają takie urządzenie, lub zakupić generator prądu, który później można wykorzystać do awaryjnego zasilania domu.
Poprzez zmieniający się klimat w Polsce, ostatnio coraz częściej nawiedzają nas wichury, burze, trąby powietrzne, które bardzo często prowadzą do awarii sieci energetycznych, co skutkuje brakiem prądu w domu. Obecnie większość domów jednorodzinnych opiera swoje funkcjonowanie na energii elektrycznej: pompy ciepła, sterowniki kotłów centralnego ogrzewania, komputery, laptopy, telewizory, routery internetowe, oświetlenie, lodówki, płyty indukcyjne. Dlatego wyposażenie domu jednorodzinnego w agregat prądotwórczy, to idealne zabezpieczenia na wypadek braku prądu.
Zatem, jaki agregat prądotwórczy do domu jednorodzinnego wybrać? A jaki na budowę ? W tym artykule przybliżymy temat agregatów prądotwórczych, aby ułatwić decyzję o wyborze odpowiedniej technologii i modelu.
1. Typy agregatów prądotwórczych.
Agregaty możemy podzielić na dwa sposoby. Pierwszy, to podział ze względu na ilość faz występujących w generatorach prądu. Wyróżniamy dwa rodzaje:
- Agregaty prądotwórcze jednofazowe
- Agregaty prądotwórcze trójfazowe
Podstawową różnicą między agregatami jednofazowymi a trójfazowymi jest generowany prąd. Jak nazwa wskazuje agregaty prądotwórcze jednofazowe generują prąd jednofazowy. Prąd jednofazowy posiada napięcie 230V (wolt) i pozwala na przesyłanie mocy do 6000W = 6kW. Dlaczego tylko do 6kW? Ponieważ przewody prądu jednofazowego wytrzymują maksymalne natężenie prądu do ok. 25A, a tym samym 230V*25A = 5,7kW.
Większość odbiorników prądu w domu jednorodzinnym, to odbiorniki jednofazowe, czyli zasilane napięciem 230V np.: Lodówka, komputer, telewizor, czajnik, żarówka, itp.
Agregaty prądotwórcze trójfazowe generują prąd trójfazowy, czyli prąd o napięciu 400V (wolt) i mocy powyżej 6kW. Najczęściej spotykane wykorzystanie prądu trójfazowego to gospodarstwa rolne, gdzie silniki maszyn, ze względu na wysokie obciążenie wymagają zasilania trójfazowego. W domu jednorodzinnym tylko niektóre urządzenia są trójfazowe jak np. pompy ciepła, kotły gazowe c.o, lub płyty indukcyjne i ceramiczne, a czasami również piekarniki.
Różnicę między tymi dwoma typami agregatów widać już na pierwszy rzut oka, gdyż agregaty prądotwórcze trójfazowe posiadają gniazdo trójfazowe na panelu przednim.
Drugim sposobem na podział agregatów jest podział ze względu na technologię generowania prądu. I w tym przypadku wyróżniamy:
- Agregaty prądotwórcze z miedzianą prądnicą (lub aluminiową)
- Agregaty prądotwórcze Inwertorowe
Podstawową różnicą między tymi agregatami jest technologia produkowania prądu. Agregat prądotwórczy z miedzianą prądnicą produkuje prąd dzięki wprowadzeniu za pomocą silnika spalinowego w ruch wirnik prądnicy. Prądnica generuje siłę elektromotoryczną, a zmiana strumienia magnetycznego wirnika, który się obraca generuje prąd elektryczny. Pisząc prościej: silnik spalinowy obraca wirnikiem prądnicy, a ten produkuje prąd.
Przy agregatach inwertorowych to inwerter jest "sercem" agregatu. Prądnica jest dużo mniejsza, produkuje ona prąd zmienny, a falownik - zwany inwerterem, zamienia prąd najpierw na stały, a później na zmienny z wygładzoną sinusoidą. W agregacie inwertorowym, produkowana energia elektryczna nie jest zależna od ilości obrotów silnika (rpm), co znacząco poprawia jakość prądu i jej stabilizację.
Agregaty prądotwórcze inwertorowe wyróżniają się od tradycyjnych tym, że osiągają podobną moc, przy prawie dwukrotnie mniejszej prądnicy, z zastosowanym inwerterem (falownikiem), dzięki temu ich waga jest o połowę mniejsza.
2. Podstawowe parametry na które warto zwrócić uwagę.
Podstawowymi parametrami, na które musimy zwrócić uwagę podczas zakupu agregatu prądotwórczego do domu jednorodzinnego są:
- Moc prądnicy (podawana w Watach lub Kilowatach - 1000W = 1kW)
- Napięcie (230V dla agregatów jednofazowych i 400V dla agregatów trójfazowych)
- Częstotliwość (z sieci energetycznej jest to 50Hz)
- Stabilizacja prądu i przebieg prądu (sinusoida "wygładzona" lub kwadratowa)
- Technologia wykonania (inwertorowy czy "klasyczny" z prądnicą)
- Pojemność i moc silnika, spalanie, głośność
Postaramy się wyjaśnić, jak określić parametry, aby były dopasowane do potrzeb.
a) Moc prądnicy:
Producenci najczęściej podają dwa parametry: NOMINALNA i MAKSYMALNA Moc prądnicy. Wybierając agregat prądotwórczy interesuje nas głównie nominalna moc prądnicy, gdyż to ona określa realną i prawdziwą moc, jaką agregat prądotwórczy może wygenerować podczas stałej pracy.
Moc maksymalna określa z jaką mocą agregat może pracować "przez chwilę" np. Podczas rozruchu urządzeń (przykładem jest szlifierka kątowa bez łagodnego startu o mocy 2000W, która podczas rozruchu generuje obciążenie ok. 2800W - dzieje się tak, ponieważ dużo większa moc jest potrzebna aby wprowadzić tarczę na obroty odpowiednie do cięcia).
Aby dobrać odpowiednią moc agregatu prądotwórczego, zalecamy sporządzić listę urządzeń które chcemy do niego podłączyć. Odczytać z instrukcji obsługi ile WATT każde urządzenie pobiera, zapisać i zsumować. Wtedy będziemy mogli dobrać odpowiedni agregat.
Np. Lodówka - na tabliczce znamionowej napisano "pobór prądu: 1000W", Dwie żarówki LED, każda po 17W, Pompa od pieca centralnego ogrzewania 60W, Telewizor 50W, Router internetowy 20W i Laptop (tutaj interesuje nas jego ładowarka) 60W.
1000W + 17W + 17W + 60W + 50W + 20W + 60W = 1224W. Czyli potrzebujemy agregat o mocy powyżej 1300W.
UWAGA! Należy pamiętać, że do obsługi silników trójfazowych moc agregatu prądotwórczego powinny być DWUKROTNIE WIĘKSZA niż moc silnika, a dla Elektronarzędzi minimum 1,5 razy większa - Ze względu na moc rozruchową.
W Agregatach trójfazowych moc nominalna podawana jest dla gniazda trójfazowego. Czyli jeśli moc nominalna agregatu prądotwórczego trójfazowego to 8kw (8000W), to na gnieździe jednofazowym 230V moc ta będzie wynosiła 8000W / 3 = 2,66kw . I działa to najczęściej tak, że możemy korzystać albo z gniazda trójfazowego, albo z gniazd jednofazowych - NIE JEDNOCZEŚNIE.
b) Napięcie
Wybieramy agregat jednofazowy lub trójfazowy - zależnie od potrzeb.
Jeśli posiadamy urządzenia trójfazowe np. pompę ciepła to musimy wybrać agregat prądotwórczy trójfazowy, który generuje napięcie 400V, aby móc do niego podłączyć pompę ciepła.
Jeśli posiadamy tylko urządzenia jednofazowe: komputer, telewizor, pompy w tradycyjnym piecu c.o, lodówka, to lepszym wyborem będzie agregat prądotwórczy jednofazowy generujący napięcie 230V.
c) Częstotliwość
W tym przypadku przewagę mają agregaty inwertorowe . Agregaty prądotwórcze inwertorowe, dzięki zastosowaniu inwertera (falownika) generują prąd o częstotliwości bliskiej 50Hz, co powoduje, że jest on bezpieczny dla urządzeń elektronicznych wrażliwych.
Do agregatu prądotwórczego inwertorowego możemy bezpiecznie podłączyć wszystkie odbiorniki, które posiadają układy scalone, mikroprocesory, gdyż prąd o częstotliwości 50Hz generowany przez inwerter jest dla nich bezpieczny.
Przy agregatach prądotwórczych o tradycyjnej konstrukcji z prądnicą częstotliwość jest zazwyczaj uzależniona w dużym stopniu od obrotów silnika spalinowego w agregacie. Dlatego nie jest ona stabilna i waha się w zakresie od 35Hz do nawet 80Hz co jest bardzo niebezpieczne dla urządzeń elektronicznych.
Dlatego jeśli chcesz podłączyć urządzenia posiadające mikroprocesory i układy scalone, wybierz agregat prądotwórczy inwertorowy.
d) Stabilizacja prądu i przebieg prądu.
Ważne jest aby napięcie było stabilne! Dlatego agregaty wyposażone są w układy AVR (automatic voltage regulator) . AVR to układ elektroniczny, który ma za zadanie stabilizować napięcie i utrzymywać je na poziomie około 230V, aby napięcie było bezpieczne dla standardowych odbiorników jednofazowych.
Agregat prądotwórczy z stabilizatorem napięcia AVR to najpopularniejszy wybór jako agregat na budowę, gdyż prąd generowany przez niego jest bezpieczny dla urządzeń budowlanych i mało wrażliwych.
Agregaty prądotwórcze inwertorowe nie posiadają AVR, gdyż prąd jest stabilizowany poprzez falownik zwany inwerterem.
Kolejnym WAŻNYM PARAMETREM jest przebieg prądu generowany przez agregat prądotwórczy. Przebieg prądu to inaczej można powiedzieć: "Wygląd prądu", jeśli jest "okrągły to jest ładny", a jeśli jest "kwadratowy" to jest brzydki.
Przebieg prądu pokazuje nam jakość prądu. Jeśli prąd wygląd tak jak na obrazku powyżej po lewo, to jest on bezpieczny dla urządzeń elektronicznych, i możemy do takiego agregatu podłączyć nawet wrażliwe urządzenia. Niestety taki wygląd prądu możemy uzyskać głównie dzięki agregatom prądotwórczym INWERTOROWYM.
Gdy przebieg prądu jest kwadratowy, jak na obrazku powyżej po prawo, to możemy podłączyć do takiego agregatu tylko urządzenia "mało wymagające" takie jak: elektronarzędzia, maszyny budowlane, żarówki, czajniki, pompki centralnego ogrzewania (bez sterowania elektronicznego), oraz starsze lodówki.
e) Technologia wykonania - Pojemność i moc silnika, spalanie, głośność
Jak już wcześniej wspomnieliśmy, wyróżniamy agregaty prądotwórcze z prądnicą "tradycyjne" oraz agregaty prądotwórcze inwertorowe.
Oprócz wcześniej opisanych zalet i różnic co do jakości prądu, te dwie technologie wykonania gwarantują dużo więcej różnic.
- Agregat Inwertorowy waży o połowę mniej (dla porównania agregaty o mocy 2500W - inwertorowy: 23kg -> tradycyjny: 50kg)
- Agregat prądotwórczy Inwertorowy jest cichszy (71db inwertorowy -> 95db tradycyjny)
- Agregat inwertorowy mniej pali (0,8L/h inwertorowy -> 1,3L tradycyjny)
- Agregat inwertorowy jest mniejszy gabarytowo (wymiary o 1/3 mniejsze od tradycyjnego)
Agregaty prądotwórcze o tradycyjnej konstrukcji dzięki stalowej ramie, zwartej konstrukcji i większej masie są bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne, dlatego częściej są wybierane jako agregaty na budowę.
Agregaty inwertorowe są zabudowane, posiadają obudowę kompozytową, aby ograniczyć wagę, lecz jest to minus przy zastosowaniu budowlanym, gdzie wymagana jest odporność na uszkodzenia, wgniecenia, częsty transport i mało delikatne traktowanie.
Dodatkowo przy agregatach inwertorowych, wszystkie podzespoły są ukryte pod obudową kompozytową, a przy agregatach tradycyjnych, dostęp do gaźnika, świecy lub filtra powietrza jest szybki i bezproblemowy.
3. Jaki agregat prądotwórczy do domu jednorodzinnego?
Do domu jednorodzinnego polecamy wybrać agregat prądotwórczy inwertorowy, ponieważ jakość prądu generowanego przez te agregaty pozwala nam na podłączenie nawet najbardziej wrażliwych urządzeń.
Firma Schwartzmann posiada w swojej ofercie agregaty inwertorowe o mocy 2,5kw, jak również o mniejszej mocy 1300W model SCH-G1500inv.
Jeśli jednak 2500W mocy to zbyt mało, wtedy warto wziąć pod uwagę agregat prądotwórczy diesel - o mocy nominalnej 8kw. Do takiego agregatu wystarczy dokupić system ATS, który automatycznie będzie odpalał agregat i przełączał dom na zasilanie awaryjne z agregatu, a w przypadku powrotu napięcia z sieci energetycznej, wyłączy agregat i przełączy napięcie na otrzymywane z elektrowni energetycznej.
4. Agregat prądotwórczy - cena
Ceny agregatów prądotwórczych są bardzo różne. Za agregat o tradycyjnej konstrukcji trzeba zapłacić od 1000zł , np. agregat prądotwórczy GoodMajster GM-G1500, lecz za generator prądu inwertorowy koszt rośnie już do ok. 2500zł - Schwartzmann SCH-G1500inv.
Jeśli zależy nam na agregacie prądotwórczym o mocy powyżej 5000W (5kW) i to z silnikiem DIESLA, to cena rośnie do ponad 5000zł. Przykładem jest Agregat prądotwórczy - trójfazowy diesel 9,5kw - Schwartzman SCH-G12500D.
5. Generatory prądu - Przygotowanie!
Uwaga! Gdy prognozy pogody przewidują silny wiatr w całej Polsce to przygotuj się na brak prądu.
Jeśli masz agregat prądotwórczy poświęć 15 minut i sprawdź wszystko już teraz!
Nie czekaj na brak prądu, gdyż w nocy, w stresie, nawet błahostki będą trudne do wykonania.
Przygotowaliśmy małą CHECK LISTĘ:
- Kup zapas benzyny (lub oleju napędowego) do agregatu - Napełnij zbiornik w agregacie , i przygotuj zapas w kanistrze dopasowany do spalania Twojego agregatu, na minimum 24h. Pamiętaj! Brak prądu, sprawia że stacje benzynowe również mogą nie pracować!
- Sprawdź poziom oleju w agregacie - Agregaty prądotwórcze w większości posiadają czujnik oleju, gdy poziom będzie zbyt niski to go nie uruchomisz! Proste? Tak! Ale w nocy, w stresie nie znajdziesz 0,5L oleju aby dolać. A więc sprawdź to już teraz !
- URUCHOM AGREGAT Niech popracuje bez obciążenia min. 10 minut. Gdy agregat nie jest używany przez kilka, kilkanaście miesięcy a nawet lat, to paliwo może stracić swoje właściwości Gaźnik będzie zabrudzony Agregat może nie pracować prawidłowo. Dlatego sprawdź to teraz! Przepal agregat i bądź pewny, że wszystko działa jak należy!
- Przygotuj sobie przedłużacz lub przedłużacze i połóż blisko agregatu. Agregat powinien być na zewnątrz, gdyż spaliny które wydziela są trujące dlatego prędzej przygotuj sobie odpowiednio długi przedłużacz, aby zapewnić bezpieczną odległość agregatu od urządzeń.
- W razie potrzeby, gdy agregat nie będzie pracował prawidłowo: wyczyść filtr powietrza, wyczyść lub wymień filtr paliwa, wyczyść lub wymień świecę zapłonową, przedmuchaj sprężonym powietrzem gaźnik.
- Pamiętaj o uziemieniu agregatu prądotwórczego! Każdy agregat prądotwórczy należy "uziemić". Najczęściej na przednim panelu jest śruba, do której należy zamocować przewód zakończony prętem, a pręt wbić w ziemię. (można wykorzystać śledzie od mocowania namiotu).
Wykonaj naszą CHECK LISTĘ w dzień! Na spokojnie! Gdy masz możliwość poproszenia znajomych o pomoc w przeprowadzeniu tych czynności! Gdy jest noc, a do tego dochodzi stres, wtedy nawet brak odkręcenia kranika paliwa może bardzo zdenerwować!